دلیل تعبیه باتری در خودرو تامین برق لازم برای استارت زدن و روشن ماندن برخی از اجزای ماشین (چراغ و رادیو) هنگام خاموش بودن خودرو است. وقتی خودرو شروع به کار می کند، سیستم شارژ ( که شامل آلترناتور و تنظیم کننده ولتاژ می باشد) شارژ باتری را تامین می کند و تمام انرژی مورد نیاز وسیله نقلیه را فراهم می کند. درواقع باتری به عنوان منبع پشتیبان عمل می کند و در شرایطی که انرژی تولید شده توسط سیستم شارژ کافی نباشد، برق مازاد را تامین خواهد کرد. این اتفاق در شرایطی رخ می دهد که نیاز به انرژی الکتریکی بسیار زیاد است؛ مثلاً وقتی در شب سرد و بارانی در ترافیک گیر کرده اید. در این موقعیت، چراغ ها و برف پاک کن روشن است، بخاری روی بیشترین دما تنظیم شده است، چراغ های ترمز مدام روشن می شوند و آلترناتور آنقدر سریع نمی چرخد که برق کافی تامین شود. در چنین موقعیتی متوجه می شوید که نور چراغ ها به تدریج کم می شود اما با فشار گاز نور آنها هم بیشتر می شود. در چنین شرایطی است که یک باتری خوب و سالم می تواند همه چیز را برای شما فراهم کند.

برخی از دلایل اصلی تمام شدن شارژ باتری - که باعث فقدان برق برای روشن کردن موتور می شود – عبارتند از:

• روشن ماندن چراغ های جلو بعد از پارک کردن خودرو.
• روشن گذاشتن چراغ داخل کابین. این اشتباه بسیار رایج است زیرا اکثر خودروها خاموش شدن چراغ داخل کابین را بعد از ترک خودرو کمی به تعویق می اندازند، بنابراین راننده ها متوجه نمی شوند که چراغ را روشن گذاشته اند.
• پوسیدگی یا قطع شدن اتصال باتری و کابل های متصل به آن.
• اشکال در سوئیچ چراغ های داخل یا بیرون خودرو که باعث روشن ماندن چراغ ها می شود.
• اشکال در سیستم شارژ خودرو که باعث می شود سیستم شارژ نتواند شارژ باتری را مجدداً پر کند.

کهنه بودن باتری که باعث می شود باتری نتواند شارژ کامل را نگه دارد. عمر باتری های خودرو معمولاً ۳ تا ۵ سال است و بعد از این مدت حتی اگر بخوبی کار کنند هم باید تعویض شوند. باتری ها در ماه های زمستان بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. معمولاً وقتی دمای هوا به زیر صفر می رسد باتری ها علائم کهنگی و ازکارافتادگی را نشان می هند.

قبل از هرچیز باید به برخی از نکات ایمنی کار با باتری آشنا شوید.

باتری خودرو نیاز به توجهات و مراقبت های ویژه ای دارد. الکترولیت (آب) داخل باتری مخلوطی از اسید سولفوریک و آب است. اسید سولفوریک خاصیت خورندگی بسیار شدیدی دارد و اگر روی پوست بپاشد باید فوراً با آب شسته شود. در صورت تماس با چشم هم باید با آب فراوان چشم تان را کاملاً بشورید و سپس به پزشک مراجعه کنید. در این مورد خاص، زمان اهمیت زیادی دارد. اگر معمولاً با باتری خودروتان کار می کنید، باید مخلوطی از آب و جوش شیرین داشته باشید و چشم تان را با آن بشورید. جوش شیرین اسید را خنثی می کند و خطرات آن را به حداقل می رساند. به یاد داشته باشید که بسیار مهم است که فوراً اینکار را انجام دهید و به هیچ وجه نباید آن را به تاخیر بیاندازید.

اسید سولفوریک به پارچه هم آسیب می زند؛ بنابراین بهتر است هنگام کار با باتری از لباس های کهنه استفاده کنید. همچنین توصیه می شود هنگام کار با باتری از عینک و دستکش هم استفاده کنید. باتری خودرو در هنگام شارژ شدن گاز هیدروژن منتشر می کند؛ بنابراین بسیار مهم است که باتری را دور از هرگونه شعله و جرقه قرار دهید.

از آنجا که باتری در حین شارژ شدن گاز نیتروژن منتشر می کند، قاب باتری را نمی توان کاملاً بسته نگه داشت. باتری های امروزی (که نیازی به نگهداری ندارند) در کناره هایشان فرورفتگی هایی دارند؛ گازهایی که منتشر می شوند از این تیغه ها کنار می روند. در طول این فرایند مایع متراکم می شود و دوباره به کف باتری می چکد. برای شارژ دوباره این نوع باتری ها نیاز نیست که دوباره آن را پر کنید یا به آن آب اضافه کنید.

باتری های خودرو دو سر (یا ترمینال) دارند که بالا یا کنار باتری قرار می گیرند. در باتری هایی که دو سر آنها بالای باتری قرار دارد، یکی از سرها از دیگری بزرگتر است. سر بزرگتر قطب مثبت باتری است و معمولاً با علامت + علامتگذاری می شود. سر کوچکتر هم قطب منفی است و با علامت – مشخص می شود. در باتری هایی که دو سر آنها کنار باتری قرار دارد، کابل ها به دو سر باتری پیچ شده اند. همچنین با علامت های + و – مشخص شده اند و در برخی از آنها هم از رنگ قرمز برای نمایش مثبت و رنگ سیاه برای نمایش منفی استفاده می شود.

سر منفی باتری مستقیماً به بدنه فلزی خودرو و بلوک فلزی موتور وصل می شود. سر مثبت هم عایق بندی می شود و به تمام اجزایی که نیاز به برق دارند وصل می شود. سر مثبت باتری هیچگاه نباید با بدنه تماس پیدا کند و شما هم نباید باعث ایجاد اتصال های کوتاه بشوید.

وقتی باتری خالی می شود، چکار کنیم؟
اولین کاری که باید کرد، بررسی اتصالات باتری است. قبل از اینکه به باتری و اجزای اطراف آن دست بزنید، یک جفت دستکش قدیمی پیدا کنید. البته لمس سر باتری با دست شما را دچار شوک نمی کند زیرا جریان باتری تنها ۱۲ تا ۱۴ ولت است.

با این حال اگر سر باتری را با یک شی فلزی لمس کنید و آن شی با هرکدام از قسمت های فلزی خودرو تماس پیدا کند، یک جرقه شدید ایجاد می شود که می تواند موجب آسیب دیدن خودتان یا مشتعل کردن گاز هیدروژن و انفجار شود. به همین خاطر اگر قصد دارید اینکار را خودتان انجام دهید باید توانایی اینکار را داشته باشید و تمام نکات ایمنی را رعایت کنید. درغیراین صورت بهتر است از یک متخصص کمک بخواهید.

اگر قصد دارید خودتان اینکار را انجام دهید می توانید از روش های زیر استفاده کنید.

بعد از رعایت نکات ایمنی، دو سر باتری را بکشید تا مطمئن شوید اتصالات باتری ایراد ندارد. اینکار را با فشار زیاد انجام ندهید تا باتری آسیب نبیند. اگر متوجه شدید که سر باتری شل شده است با کمی جابجا کردن آن می توانید اتصال کافی برای استارت خوردن ماشین را فراهم کنید.

اگر بازهم نتوانستید استارت بزنید یا باید جامپ استارت (روشن کردن ماشینی که باطری آن خراب است از راه وصل کردن باطری ماشین دیگر به آن) کنید یا باتری را با استفاده از یک منبع خارجی دوباره شارژ کنید.

جامپ استارت کردن:
چندین روش مختلف برای راه انداختن یا جامپ استارت کردن یک ماشیت با باتری خالی وجود دارد. می توانید از جعبه تقویت کننده باتری استفاده کنید که در فروشگاه های قطعات خودرو در دسترس است.

راه دیگر این است که از یک خودروی دیگر استفاده کنید و باتری آن خودرو را با کابل های جامپر به باتری خالی خودتان وصل کنید. وقتی می خواهید ماشین تان را با استفاده از یک باتری ماشین دیگری راه بیاندازید حتماً باید از کابل های با کیفیت استفاده کنید. استفاده از کابل های ارزان و نازک نمی گذارد آمپراژ کافی از آن عبور کند. علاوه براین، ممکن است در حین استفاده به شدت شکننده و داغ شوند که این امر می تواند باعث سوختگی و در موارد نادر آتش سوزی شود.

در هر دو سر یکی از سیم های کابل های تقویت کننده یک انبر سیاه قرار دارد و یک انبر رنگی هم (معمولاً قرمز یا زرد) در هر سر کابل دیگر قرار دارد. وقتی گیره های کابل را به یک باتری وصل می کنید، باید دقت کنید که گیره مثبت (رنگی) را به سر مثبت و گیره سیاه را به سر منفی وصل کنید.

نکته: هنگام جامپ استارت کردن، راهنمای سازنده هر دو خودرو را بررسی کنید. در برخی از خودروها، سازنده تحت هیچ شرایطی جامپ استارت را توصیه نمی کند. در برخی از خودروها هم باید مراحل خاصی را قبل از جامپ استارت انجام داد؛ مثل جداکردن یک فیوز خاص قبل از شروع کار. بی توجهی به راهنمایی های سازنده خودرو ممکن است به قطعات خودرو آسیب جدی برساند. اگر روش جامپ استارت کردن در هرکدام از دو خودرو با مراحل زیر فرق داشت، باید از راهنمای سازنده استفاده کنید.

برای استفاده از باتری یک خودروی دیگر برای راه انداختن ماشین، مراحل زیر را دنبال کنید.

• جلوی ماشین را تاجاییکه می توانید به جلوی خودرویی که استارت نمی زند، نزدیک کنید. مطمئن شوید که خودروها به هم نچسبیده اند.
• هر دو ماشین را خاموش کنید و کاپوت را باز کنید.
• از یک عینک مناسب برای محافظت چشم هایتان استفاده کنید.
• گیره های مثبت (رنگی) کابل را به سر مثبت هر دوباتری وصل کنید.
• مطمئن شوید که سر مثبت دو باتری را با دوطرف مشابه کابل به هم وصل کرده اید (گیره دو سر کابل باید همرنگ باشند).
• سپس گیره منفی (سیاه) را به سر منفی باتری پر وصل کنید (در این مرحله نباید جرقه ای مشاهده کنید).
• این مرحله مهم است. نباید گیره باقی مانده را به باتری خودرویی که روشن نمی شود وصل کنید.
• در خودروی خراب جایی دور از باتری را پیدا کنید که گیره منفی دیگر را به آن وصل کنید، روی بلوک موتور یا یک پایه فلزی که مستقیماً به موتور وصل شده است. احتمالاً در این مرحله یک جرقه ایجاد می شود. اما اگر جرقه بزرگ بود یا چیزی را خوب وصل نکرده اید یا باتری ایراد دارد که در این صورت تا قبل از تعویض باتری نمی توانید جامپ استارت کنید.
• بعد از اینکه کابل ها را وصل کردید؛ باید سعی کنید با ماشین خراب استارت بزنید. اگر تنها ایراد خودروی شما خالی بودن باتری باشد، خودرو باید بلافاصله روشن شود.
• اگر هنوز نمی توانید درست استارت بزنید، ابتدا کابل منفی را از ماشین خراب جدا کنید و سپس مطمئن شوید که سایر گیره های کابل به خوبی وصل شده اند. حالا دوباره گیره منفی را به بلوک موتور ماشین خراب وصل کنید و دوباره استارت بزنید.
• اگر کابل ها شروع به داغ شدن کردند، بلافاصله آنها را جدا کنید؛ کابلی که انتخاب کرده اید برای اینکار مناسب نیست.
• وقتی ماشین خراب روشن شد، اول کابل منفی را از بلوک موتور ماشین خراب جدا کنید و بعد کابل منفی را از ماشین دیگر جدا کنید.
• در آخر هم کابل مثبت را از هر دو ماشین جدا کنید و کاپوت را ببندید.
• اگر مطمئن هستید که باتری خودرو در اثر فراموشکاری خالی نشده با یک مکانیک مشورت کنید تا ایراد باتری مشخص شود.