اگر به دنبال آشنایی بیشتر با نحوه کارکرد بخاری خودرو، عوامل خرابی و راهکار بهبود عملکرد بخاری خودرو هستید، با این مطلب همراه ما باشید.

آشنایی با نحوه کار بخاری خودرو
گرمای بخاری خودرو از موتور تأمین می شود و به طور دقیق تر آب موتور این گرما را فراهم می کند هیچ انرژی اضافه ای برای انجام کار بخاری و گرم کردن اتاق نیاز نیست و به همین دلیل است که خودروهای قدیمی مانند پیکان هم علیرغم فقدان ،کولر به بخاری مجهز بودند.

می دانید مایعی در موتور جریان دارد که یکی از وظایف آن عمل کردن به عنوان خنک کننده موتور است این مایع آب موتور نام دارد و گرمای موتور را به خود جذب می کند این مایع پیوسته در حال گردش است و رادیاتور خودرو هم در مسیر عبوری آن قرار دارد وجود این آب باعث داغ شدن دیواره های رادیاتور می شود.

رانندگی در روزهای سردی که در آن به سر می بریم نیازمند این است که بخاری خودرو در شرایط مطلوب کار کند. نقش سیستم تهویه مطبوع خودروها در گرمای تابستان و سرمای زمستان بیش از هر زمانی پر رنگ می شود و بنابراین باید عملکرد آنها را زیر ذره بین قرار داد تا در صورت عدم عملکرد صحیح نقایص احتمالی را برطرف کرد.

آشنایی با اجزای بخاری خودرو
یکی از سیستم های تهویه خودرو شامل سیستم گرمایشی و بخاری می شود که متشکل از اجزایی چون بوستر بخاری، رادیاتور خودرو، دریچه تقسیم کننده هوا (دمپر)، اهرم دریچه ‌های تقسیم هوا، شیر قطع و وصل آب رادیاتور برای خروج و ورود، پیچ داشبورد، فولی واتر پمپ و قطعات لاستیکی است.

این نکته را در نظر داشته باشید که آسیب به هر یک از این اجزاء تشکیل‌دهنده ممکن است سبب اختلال در عملکرد سیستم بخاری خودرو شده و به منظور کارکرد صحیح، باید ایراد و مشکل را پیدا کنید و برای رفع آن نیز اقدامات لازم را انجام دهید.

چقدر زمان می برد تا داخل خودرو توسط بخاری گرم شود؟
این امر وابسته به عوامل مختلف، متفاوت است. یعنی مهمترین عامل در گرم‌ شدن هوای ورودی از سمت بخاری ماشین، گرم بودن آب موتور است. اگر آب موتور فاقد گرما باشد، هر قدر هم ‌جنس رادیاتور رسانای حرارت و گرما باشد، فایده‌ای ندارد.

خودروهای قدیمی ‌تر که کاربراتوری بودند، نزدیک به ۱۵ دقیقه زمان لازم داشتند تا به دمای مطلوب برای استفاده از آن برسند و خوشبختانه این زمان در خودروهای انژکتوری امروزی به حدود ۳ دقیقه کاهش پیدا کرده، آن هم به دلیل جنس بدنه ی رادیاتورهای امروزی (که از آلومینیوم بوده و رسانای خوبی دارند) و تبادل حرارتی بالای آنها است.

علت وزیدن باد سرد بخاری خودرو چیست؟
در صورت خرابی و ایراد داشتن هر یک از این قطعات بخاری خودرو هم به جای تولید هوای گرم، باد سرد تولید می کند.

کافی نبودن مایع خنک کننده
محفظه احتراق میزان زیادی حرارت را تولید می کند که باید این حرارت توسط سیستم خنک کننده کاسته و کنترل شود. رادیاتور خودرو با کار کردن و به چرخش درآوردن مایع خنک کننده که شامل آب و ضد یخ است سبب کاستن این گرما می شود. از آن جایی که رادیاتور بخاری در سطح بالاتری از سیستم گردش مایع خنک کننده قرار گرفته، کم بودن مایع سبب می شود که نیمی از رادیاتور را در برگیرد و در نتیجه گرمای تولیدی به نصف کاهش یابد و یا رادیاتور باد سرد را به داخل کابین انتقال دهد.

معیوب بودن هسته مرکزی بخاری
گاهی اوقات معیوب بودن هسته مرکزی و وجود مشکل در آن سبب خروج باد سرد از بخاری می شود. مشکلاتی همانند عبور نکردن صحیح مایع خنک کننده از میان رادیاتور و هم چنین نرسیدن باد ایجاد شده از موتور دمنده به رادیاتور و نیز بروز گرفتگی در لوله های مربوطه نیز می تواند سبب خروج باد سرد از بخاری شود. اگر مشکل مربوط به هسته بخاری باشد، علائم زیر بروز پیدا می کند.

_ بخار گرفتگی داخل کابین

_ انتشار و استشمام بویی شبیه به میوه شیرین در داخل کابین

_ مصرف سریع ضد یخ در رادیاتور

_ گرم شدن و حرارت بیش از حد موتور

_ خرابی شاسی های کنترل کننده بخاری و یا گیر کردن آن ها

برخی از مواقع پس از چند سال استفاده از شاسی های کنترل بخاری، ممکن است این دکمه ها کثیف شوند که در این حالت ممکن است گیر کرده و یا کلا از کار بیفتند. اگر مشکلی در هسته بخاری وجود نداشته باشد شاید لازم باشد که برخی از شاسی ها و همچنین شیر کنترل بخاری را تعویض کنید.

شیر کنترل بخاری که در جلوی بخاری قرار دارد همانند یک سوئیچ عمل کرده و جریان باد گرم را خاموش و روشن و نیز تنظیم می کند. اگر این قطعه خراب شده باشد، بخاری در دمیدن هوای گرم گیر می کند.

وجود ایراد در ترموستات
وظیفه ترموستات آن است که مسیر جریان آب موتور را تغییر دهد. یعنی زمانی که دمای موتور هنوز بالا نرفته و نیازی به خنک شدن موتور وجود ندارد مایع خنک کننده باید درون موتور و اطراف آن گردش داشته باشد و وارد رادیاتو نشود. اما زمانی که دمای موتور بیش از حد بالا میرود و نیاز به خنک کاری حس می شود، ترموستات باز شده و جریان آب به درون رادیاتور راه پیدا می کند. برخی مواقع ممکن است ترموستات خراب شده و باز بماند که در این صورت به دلیل گردش آب خنک، بخاری گرمای لازم را تولید نمی کند و در نتیجه باد سرد به درون کابین وزیده می شود.

نشت آب
اگر نشتی آب را بر روی سطوحی مشاهده کردید بالافاصله رادیاتور، واتر پمپ و شلنگ ها را برای اطمینان از سالم بودن آن ها کنترل کنید.  اگر نشت آب در هر یک از این سه وضعیت اتفاق بیفتد، بخاری خودرو عملکرد صحیحی نخواهد داشت و باد سرد از خود تولید می کند.

جرم گرفتگی و خوردگی پروانه های واتر پمپ
علت دیگر وزیدن باد سرد از بخاری خودرو مربوط به وجود جرم و خوردگی در پراونه های واتر پمپ است که در این حالت گردش آب درون بخاری بسیار کند شده و یا حتی متوقف می شود. در این حالت در دور آرام موتور بخاری خودرو ولرم یا سرد می شود که باد سردی از خود تولید می کند و تنها در صورت گاز دادن خودرو و بیشتر شدن دور موتور باد گرم به درون کابین وزیده می شود.

ایراد در دریچه های بخاری
اگر دریچه های بخاری ایراد پیدا کند و هوای سرد به خروجی مسیر باد گرم راه پیدا کند سبب ولرم شدن و یا سرد شدن هوای بخاری می شود. در خودروهایی که دریچه آن ها مکانیکی عمل می کند معمولا خار نگهدارنده سیم دریچه هوا ایراد پیدا می کند و سبب این می شود که دریچه هوای سرد کاملا بسته نشود. و از این رو به هنگام کار کردن بخاری، باد سرد به درون کابین هدایت می شود.

نکات مهمی که در استفاده از بخاری خودرو باید به آنها توجه کنید
برای اینکه از بخاری خودرو استفاده ای بهینه داشته باشید، بهتر است تا یک سری نکات مهم را رعایت کنید. با رعایت این نکات مهم، شما می توانید بهترین عملکرد را از بخاری ماشینتان بگیرید و قطعات سیستم گرمایشی خودروتان را بهینه کنید.

A/C را روشن نگه دارید
شاید بسیاری از راننده ها گمان کنند که دکمه A/C فقط باید برای کولر گرفتن روشن شود و کاربرد این دکمه فقط در تابستان و برای روشن کردن کولر خودرو است. اما باید بگوییم زمانی که شما می خواهید برای مدت طولانی از بخاری خودرو استفاده کنید، باید این دکمه را روشن کنید.

وظیفه اصلی این دکمه، تهویه هوای داخل خودرو است. زمانی که در کابین خودرو، هوای کمی جریان داشته باشد، با روشن کردن این دکمه، گردش هوا صورت می گیرد و هوای تازه به درون کابین خودرو منتقل می شود. همچنین روشن بودن دکمه A/C از مه گرفتگی شیشه های خودرو جلوگیری می کند. نکته ای که لازم است در اینجا به آن اشاره کنیم، این است که روشن گذاشتن A/C باعث افزایش مصرف سوخت می شود.

کمی پنجره را باز کنید
برای اینکه هوای درون کابین خودرو تهویه شود، به غیر از روشن کردن دکمه A/C که شامل بالا رفتن مصرف سوخت می شود، شما می توانید کمی پنجره خودرو را باز کنید. این کار هم از مه گرفتگی شیشه ها جلوگیری می کند و هم باعث تهویه هوای درون کابین خودرو می شود.

آب رادیاتور را چک کنید
بهتر است تا برای جلوگیری از بروز خطرات ناشی از کم آبی خودرو، در زمستان زود به زود میزان آب رادیاتور را چک کنید. همانطور که در بخش قبلی به آن اشاره کردیم، این گردش آب است که حرارت بخاری خودرو را تامین می کند. بنابراین باید سطح آب به اندازه کافی باشد.

جمع بندی
همه ما می خواهیم در هوای سرد زمستان بخاری خودرویمان به خوبی کار کند و گرمای مطبوعی را تولید کند و احساس سرما نکنیم. اما به علل یاد شده بخاری خودرو به درستی کار نمی کند و به هنگام کار کردن باد سردی به داخل کابین هدایت می کند که اصلا خوشایند نیست. از این رو در صورت بروز این پدیده، بلافاصله خودرو را نزد یک مکانیکی معتبر برده تا به رفع مشکل پرداخته شود.