برای آنکه رخشتان تا آخر سفر پا به پایتان بیاید، بهتر است چک کردن خودرو برای سفر را فراموش نکنیم.

مایعات خودرو را چک کنید
هر خودرو، دو مایعِ خیلی خیلی مهم دارد، و چند مایعِ کمتر مهم. این مایعات که به اختصار به آنها «آب و روغن» می‌گوییم را باید صبح و قبل از استارت خوردن خودرو چک کنید. مهمترین مایعی که باید چک کنید، آب رادیاتور است. بسته به خودرو، مشخص می‌شود که چقدر آب باید داخلش بریزید. اما به طور کلی، از پر کردن رادیاتور نترسید. شیر تخلیه دارد، خودش خالی می‌شود.

مایع دیگر، روغن موتور است. یک سیخی در موتور (معمولا با دسته زرد، نارنجی یا قرمز) وجود دارد که باید آن را بکشید بیرون، با دستمال کاملاً تمیزش کنید، دوباره در جایش فرو کنید، و دوباره در بیاورید. الان باید ببینید که روغن دقیقاً تا کجای سیخ رسیده است. روی این سیخ که به آن «گِیج یا گِژ» گفته می‌شود، سطح حداقل و حداکثر روغن مشخص شده است. اگر روغن موتورتان تقریبا وقت عوض کردنش رسیده، قبل از سفر حتماً عوض کنید. کارکرد معمولی روغن برای خودروهای معمولی (رده پژو، پراید، سمند و…) در تهران حدود ۵ هزار کیلومتر است.

اگر روی سطح آب رادیاتور اثری از چربی دیدید، یا اگر درِ موتور (کاپوت نه! درِ خودِ خودِ موتور) را باز کردید و روی سطح روغن، کف ایستاده بود، به هیچ وجه با این خودرو سفر نروید.

مایعات دیگری که باید چک کنید، آب شیشه‌شور، مایع هیدرولیک، روغن ترمز و واسکازین (روغن گیربکس) است. به غیر از این مورد آخر، همگی قوطی‌های مشخصی در محفظه موتور دارند که با کمی گشت و گذار پیدایشان می‌کنید. واسکازین را فقط تعمیرکار می‌تواند چک کند.

لاستیک ها را چک کنید
در خودروهای معمولی، اگر هیچ سرنشین و باری در خودرو نباشد، معمولا فشار روی چرخ‌های جلو بیشتر از چرخ‌های عقب است. بنابراین اگر هیچ باری روی خودرو نباشد، با فشار برابر لاستیک‌ها، لاستیک‌های جلو باید کمی خوابیده‌تر از لاستیک‌های عقب باشند. این موضوع طبیعی است و به خاطر وزن مجموعه‌ی موتور و گیربکس روی لاستیک‌های جلو است.

اگر حس کردید لاستیک خودردو خوابیده، حتماً باد را پر کنید. استهلاک لاستیک کم‌باد بسیار زیاد است و پس از چندصد کیلومتر رانندگی، به علت خرده شدن جداره‌های لاستیک، باید آن را دور بیاندازید.

نکته: شما که «گِیجِ فشار» ندارید. (همان درجه فشار باد) از کجا می‌فهمید که لاستیک خوابیده یا نه؟ از این الگو استفاده کنید:

نکته‌ دیگر، عاج لاستیک است. یک سکه بردارید و لای عاج لاستیک بگذارید. ناخنتان را درست روی لبه‌ی عاج بگذارید و اینطوری می‌توانید عمق عاج را پیدا کنید. اگر عاج لاستیکتان کمتر از ۲٫۵ میلی‌متر باشد، بهتر است به فکر تعویض آن باشید. حداقل بهتر است این لاستیک، در جلوی خودرو استفاده نشود. چرا که احتمال پنچری آن زیاد است، و پنچری لاستیک جلو یعنی از دست دادن کنترل ماشین. (پنچر شدن لاستیک عقب راستش آنقدرها دراماتیک نیست).

باد لاستیک زاپاس را حتماً حتماً حتماً چک کنید. لاستیکی که زیر خودرو نباشد، ســــریعتر خالی می‌شود. چنین برداشت نکنید که اگر از آن استفاده نکنید، بادش خالی نمی‌شود!

راستی، لاستیک‌های آپارات‌شده، بر دو نوعند: آپارات گرم و آپارات سرد. وقتی یک میخ نازک در قسمت عاج لاستیک فرو برود، با بیرون کشیدن میخ و فرو کردن یک تکه لاستیک به جای آن، می‌شود سوراخ ایجاد‌شده را مسدود کرد. به این می‌گویند آپارات سرد. این شیوه آپارات، بی‌خطر است و اگر هم باد کم‌کند، آهسته و پیوسته کم می‌کند.

اگر جداره جانبی لاستیک پاره شود، باید آپارات گرم شود. یک چیزی مثل رفوگری لباس. این آپارات اصلاً اعتباری ندارد و از این لاستیک‌ها به هیچ عنوان استفاده نکنید. این کارها مال دوران نوسنگی است. خطرناک است آقا. خطرناک.

فیلتر هوا را چک کنید
معمولاً دسترسی به فیلترهوای خودرو آنقدرها سخت نیست. برای عموم خودروها از باز و بسته کردن ۳-۴ پیچ دوسو فراتر نمی‌رود. ببینید اگر کمی خاک داشت، می‌توانید با جاروبرقی تمیزش کنید. اگر زیاد خاک داشت، عوضش کنید. خیلی مهم است.

چراغ های خودرو را چک کنید
همه چراغ‌ها را. آن دوتای جلو را همه خیلی سریع می‌فهمند که خراب شده! منظورمان همه چراغ‌هاست. تک‌ تک راهنماها، چراغ‌های خطر عقب، هر سه چراغ ترمز، نور بالا، نور پایین، و چراغ دنده‌عقب.

سرِ سوختن ِ چراغ پلیس راه بسیار سخت‌گیر است و جدی جدی جریمه می‌شوید.

وسایل اورژانسی
وسایل اورژانسی خودرو این‌ها هستند:

مثلث خطر (واجب)
جَک، آچارچرخ و طبیعتاً لاستیک زاپاس (واجب)
چراغ قوه
یکی دو تا ‌پیچ‌گوشتی و آچار و انبردست
چسب زخم، باند، گاز استریل، چسب کاغذی، مسکّن، بتادین
زنجیرچرخ (در صورت عبور از جاده‌های کوهستانی)
اگر خیلی حوصله داشتید: کابل اتصال باطری و طناب بوکسل
 
پیام های خودرو را جدی بگیرید
خودرو که زبان ندارد. به زبان بی‌زبانی با شما حرف می‌زند. اگر چند وقت است که اصطلاحاً «سنگین استارت می‌خورد» و به سختی روشن می‌شود، یعنی مشکل از باتریست. اگر چند وقت است دنده به سختی جا می‌رود، اگر در دورهای پایین ریپ می‌زند، اگر یک جایی از خودرو به صدا افتاده و… حتماً قبل از سفر، موضوع را با یک مکانیک خبره در میان بگذارید. ضرر نمی‌کنید.

آمپر آب را دریابید
درجه آب خودرو شما، بسته به نوع خودرو ، همیشه یک جای خاصی می‌ایستد و اگر کولر را روشن کنید یا سرازیری با دنده سنگین بروید، باید کمی پایینتر بایستد. اگر آمپر سر جای همیشگیش نیست، نشانه خطر است. اگر با روشن کردن کولر آمپر بالا می‌رود، یعنی حال سیستم ِ خنک‌کننده‌ موتور خیلی خوب نیست. به آن فشار نیاورید.